Մեր դասարանը այսօր գնացել էր ճամփորդության գյուղ Արզական, 10-12 րդ դարի եկեղեցի։ Այն կոչվում է սուրբ Աստվածածին ։ Մենք գնացել ենք ճամփորդության ավտոբուսով։ Ճանապարհը երկար էր, բայց մենք այն անցանք կոմիտասյան երգ ու պարով։ Երբ հասանք, եկեղեցի,այն դրսից շատ փոքր թվաց։Ներսում ամենինչ խորհրդավոր էր։ Գեղեցիկ ու մեծ էր ներսում։ Մենք աղոթեցինք և երգեցինք։ Հետո հավաքեցինք թափված աղբը։ Ամեն ինչ շատ լավ էր ու սիրուն։ Կսպասենք հաջորդին ։
Խռպոտ ձայն ունեցող ու ականջ չունեցող թռչունները չէին սիրում կարմիր կտուցով ու կարմիր տոտիկներով Կաքավին, որն օրնիբուն ման էր գալիս արտերում ու երգում: Նախանձից նրանց ձայնն ավելի էր խռպոտվում:
Մի օր հավաքվեցին ու գնացին Արծվի մոտ գանգատ.
— Թագավորն ապրա՛ծ կենա, էդ Կաքավը անգործ-անբան, ամբողջ օրը երգում է, չի թողնում, որ քո հրամանները լսենք:
Արծիվն էլ երգի հետ գլուխ չուներ եւ հրամայեց.
— Կաքավին ասեք՝ թող էլ չերգի:
Կաքավը լռեց:
Արտերը սպասեցին, սպասեցին Կաքավի երգին, բայց Կաքավն էլ չէր երգում: Արտերը կարոտեցին Կաքավի երգին ու խնդիրքի գնացին Արծիվ թագավորին.
-Թագավորն ապրա՛ծ կենա, կարմրակտուց, կարմրատոտիկ Կաքավը կա, բայց նրա երգն էլ չկա. մեր հասկերը չեն քաղցրանա:
Արծիվն ասաց՝ թող երգի՛:
Բայց Կաքավն արդեն մոռացել էր իր երգի խոսքերը, միայն մեկ բառ էր հիշում. — Կըղա՜, կըղա՜:
Մի երկու բառ էլ արտերն էին հիշում.
— Կաղ-կըղա՜, շաղ-կըղա:
Հարցեր և առաջադրանքներ
1. Ի՞նչ թռչուններ գիտես, գրի՛ր նրանց անունները։
Ծիծեռնակ,կաքավ,բու,ծիտիկ,բազզե,առտիվ։
2. Դո՛ւրս գրիր 3 «չարաճճի» բառ։
Կարմրակտուց,կարմրատոտիկ,խռպոտ։
3. Տեքստից դո՛ւրս բեր մեկից ավելի առարկա ցույց տվող բառերը։
թրչուրչուներ,տոտիկներ,արտեր,հրամաններ,հասկեր,խոսքեր։
4. Նկարագրի՛ր այս պատմության կաքավին:
Կաքավը կարմրատոտիկ էր կարմիրկտուցով ամեն օրը երգում էր չեր թողնում, որպեսզի արծվի հրամաները լսեին, գյուղացիները գնացին արծվի մոտ գանգատ անելու, որպեսզի կաքավը էլ չերգի։
5. Քո կարծիքով ինչի՞ մասին էր երգում կաքավը:
Կաքավը երգում էր բնության մասին։
6. Ի՞նչ կլինի, եթե ոչ մի թռչուն չերգի։
Եթե ոչ մի թռչուն չերգի ,տխուր կլիներ, ուրախություն չէր լինի։
7. Նամակ գրի՛ր արծիվ արքային:
Բարև Արծիվ արքա։ Ես Մարին եմ, ուզում եմ քեզ նամակ գրել։ Բոլորը սիրում են կաքավի երգերը, եթե քեզ ինչ որ մեկը ասի, որ կաքավը թող էլ չերգի, դու կասես, որ կաքավը պետք է անպայման երգի, որովհետև իր երգը գեղեցկացնում է թե՛ բնությանը, թե՛ մարդկանց։
Կարո՞ղ ես պատկերացնել, ոլ թռչուններն ուտում են ամեն ինչ, նույնիսկ՝ քար:
Մի մեծ թռչունի ստամոքսում մի անգամ գտել են մեխեր, մանրադրամ, բանալիներ, կոճակներ…չորս կիլոգրամ քաշով, պատկերացնո՞ւմ ես:
Միջատակեր թռչունները միջատ են ուտում:
Հատիկակեր թռչունները հատիկ են կտցում, ձկնակերները՝ ձուկ են որսում: Թռչունները նաել մկներ ու օձեր են բռնում:
Կան թռչուններ, որոնք ծաղկահյութ են խմում, իսկ փայտփորիկը հիվանդ ծառերի փայտանյութով է սնվում:
Գառնանգղը ոսկորներ է կուլ տալիս: Նա մեծ ոսկորները վերեևից ցած է գցում, հետո այդ փշրված ոսկորները ուտում է:
Ժամանակ առ ժամանակ թռչունները բերանից դուրս են նետում կերի ավելցուկները՝ բրդի, փետուրների, ոսկորների մնացորդները:
Հարցեր եւ առաջադրանքներ
1. Դուրս գրի՛ր այն տեղեկությունը, որը քո կարծիքով ամենահետաքրքիրն էր։
Մի մեծ թռչունի ստամոքսում մի անգամ գտել են մեխեր, մանրադրամ,
2. Դո՛ւրս գրիր 5 բառ, որոնք պատասխանում են ի՞նչ հարցին։
Ծառ,ստամոկս,թ՝ռչուներ,օձ, ձուկ։
3. Տեքստից դո՛ւրս բեր մեկից ավելի առարակ ցույց տվող բառերը։
Ես ապրում էի մի փոքրիկ տան մեջ
Առատ ու անփույթ,
Աշխարհքն ինձ համար կլոր էր անվերջ,
Կեղևը` կապույտ։
Նրանից հետո աչքս բաց արի
Մի փոքրիկ բնում,
Տեսա՝ աշխարհքը ինչից է շինած,
Ու մայրս է շինում։
Մի օր էլ, բնից գլուխս հանած,
Նայում եմ դես-դեն,
Տեսնեմ՝ աշխարհքը տերևից շինած,
Մեր բունը վրեն։
Հիմի թռչում եմ հեռո՜ւ, շատ հեռո՜ւ,
Ամեն տեղ գնում,
Բայց թե աշխարհքը ինչի՞ց է շինած—
Էլ չեմ հասկանում։
Հարցեր և առաջադրանքներ
Էնտեղ, ուր հովը խաղում է ազատ
Ու ջուրն աղմըկում, անվերջ փըրփըրում,
Էնտեղ իր բարի, իր սիրող մոր հետ
Մի շատ անհանգիստ տղա էր ապրում,
Մի գորշ խըրճիթում,
Մի հին խըրճիթում,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
Մի օր էլ եկավ անհանգիստ տըղան,
Կանգնեց իր բարի, իր սիրող մոր դեմ.
«Մայրիկ, էստեղից պետք է հեռանամ.
Միակ ձանձրալի տեղը, որ գիտեմ,
Էս գորշ խըրճիթն է,
Էս հին խըրճիթն է,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
Թո՛ղ գընամ շըրջեմ աշխարհից աշխարհ,
Ճամփորդեմ լավ-լավ տըներ տեսնելու,
Ամենից լավը ընտրեմ մեզ համար,
Գամ քեզ էլ առնեմ ու փախչենք հեռու
Էս գորշ խըրճիթից,
Էս հին խըրճիթից,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին»։
Ու գնաց, երկար թափառեց տըղան,
Մեծ ու հոյակապ շատ տըներ տեսավ,
Բայց միշտ, ամեն տեղ պակաս Էր մի բան…
Ու հառաչելով ետ վերադարձավ
Էն գորշ խըրճիթը,
Էն հին խըրճիթը,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
«Գըտա՞ր, զավա՛կըս», հարցըրեց մայրը,
Ուրախ, նայելով իր տըղի վըրա։
«Ման եկա, մայրի՛կ, աշխարհից աշխարհ,
Ամենից սիրուն, լավ տունը, որ կա,
Էս գորշ խըրճիթն է,
Էս հին խըրճիթն Է,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին»։
Առաջադրանքներ՝
Տեքստից դո՛ւրս գրիր գրությամբ և արտասանությամբ տարբերվող 3 բառ։ Նշի՛ր գրության և արտասանության տարբերությունները։
Օրինակ՝
Արևածագ- լսում ենք՝ ք, գրում ենք՝ գ
ճամփորդել,աշխարհ,գոշ
Տեքստից օգտվելով՝ լրացրո՛ւ նշված բառերի բացակայող տառերը։
Աշխարհ
Ճամփ
Գորշ
Անվերջ
Ձանձրալի
Աղմկել
Հառաչել
Ողղագրական բառարանից գրությամբ և արտասանությամբ 5 բառ դո’ւրս գրիր։
Էնտեղ, ուր հովը խաղում է ազատ
Ու ջուրն աղմըկում, անվերջ փըրփըրում,
Էնտեղ իր բարի, իր սիրող մոր հետ
Մի շատ անհանգիստ տղա էր ապրում,
Մի գորշ խըրճիթում,
Մի հին խըրճիթում,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
Մի օր էլ եկավ անհանգիստ տըղան,
Կանգնեց իր բարի, իր սիրող մոր դեմ.
«Մայրիկ, էստեղից պետք է հեռանամ.
Միակ ձանձրալի տեղը, որ գիտեմ,
Էս գորշ խըրճիթն է,
Էս հին խըրճիթն է,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
Թո՛ղ գընամ շըրջեմ աշխարհից աշխարհ,
Ճամփորդեմ լավ-լավ տըներ տեսնելու,
Ամենից լավը ընտրեմ մեզ համար,
Գամ քեզ էլ առնեմ ու փախչենք հեռու
Էս գորշ խըրճիթից,
Էս հին խըրճիթից,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին»։
Ու գնաց, երկար թափառեց տըղան,
Մեծ ու հոյակապ շատ տըներ տեսավ,
Բայց միշտ, ամեն տեղ պակաս Էր մի բան…
Ու հառաչելով ետ վերադարձավ
Էն գորշ խըրճիթը,
Էն հին խըրճիթը,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
«Գըտա՞ր, զավա՛կըս», հարցըրեց մայրը,
Ուրախ, նայելով իր տըղի վըրա։
«Ման եկա, մայրի՛կ, աշխարհից աշխարհ,
Ամենից սիրուն, լավ տունը, որ կա,
Էս գորշ խըրճիթն է,
Էս հին խըրճիթն Է,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին»։
Առաջադրանքներ՝
Տեքստից դո՛ւրս գրիր գրությամբ և արտասանությամբ տարբերվող 3 բառ։ Նշի՛ր գրության և արտասանության տարբերությունները։
Օրինակ՝
Արևածագ- լսում ենք՝ ք, գրում ենք՝ գ
Տեքստից օգտվելով՝ լրացրո՛ւ նշված բառերի բացակայող տառերը։
Աշխարհ
Ճամփորդել
Գորշ
Անվերջ
Ձանձրալի
Աղմկել
Հառաչել
Ողղագրական բառարանից գրությամբ և արտասանությամբ 5 բառ դո’ւրս գրիր։
Էնտեղ, ուր հովը խաղում է ազատ
Ու ջուրն աղմըկում, անվերջ փըրփըրում,
Էնտեղ իր բարի, իր սիրող մոր հետ
Մի շատ անհանգիստ տղա էր ապրում,
Մի գորշ խըրճիթում,
Մի հին խըրճիթում,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
Մի օր էլ եկավ անհանգիստ տըղան,
Կանգնեց իր բարի, իր սիրող մոր դեմ.
«Մայրիկ, էստեղից պետք է հեռանամ.
Միակ ձանձրալի տեղը, որ գիտեմ,
Էս գորշ խըրճիթն է,
Էս հին խըրճիթն է,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
Թո՛ղ գընամ շըրջեմ աշխարհից աշխարհ,
Ճամփորդեմ լավ-լավ տըներ տեսնելու,
Ամենից լավը ընտրեմ մեզ համար,
Գամ քեզ էլ առնեմ ու փախչենք հեռու
Էս գորշ խըրճիթից,
Էս հին խըրճիթից,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին»։
Ու գնաց, երկար թափառեց տըղան,
Մեծ ու հոյակապ շատ տըներ տեսավ,
Բայց միշտ, ամեն տեղ պակաս Էր մի բան…
Ու հառաչելով ետ վերադարձավ
Էն գորշ խըրճիթը,
Էն հին խըրճիթը,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
«Գըտա՞ր, զավա՛կըս», հարցըրեց մայրը,
Ուրախ, նայելով իր տըղի վըրա։
«Ման եկա, մայրի՛կ, աշխարհից աշխարհ,
Ամենից սիրուն, լավ տունը, որ կա,
Էս գորշ խըրճիթն է,
Էս հին խըրճիթն Է,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին»։
Առաջադրանքներ՝
Տեքստից դո՛ւրս գրիր գրությամբ և արտասանությամբ տարբերվող 3 բառ։ Նշի՛ր գրության և արտասանության տարբերությունները։
Օրինակ՝
Արևածագ- լսում ենք՝ ք, գրում ենք՝ գ
Տեքստից օգտվելով՝ լրացրո՛ւ նշված բառերի բացակայող տառերը։
Աշխարհ
Ճամփորդել
Գորշ
Անվերջ
Ձանձրալի
Աղմկել
Հառաչել
Ողղագրական բառարանից գրությամբ և արտասանությամբ 5 բառ դո’ւրս գրիր։
Էնտեղ, ուր հովը խաղում է ազատ
Ու ջուրն աղմըկում, անվերջ փըրփըրում,
Էնտեղ իր բարի, իր սիրող մոր հետ
Մի շատ անհանգիստ տղա էր ապրում,
Մի գորշ խըրճիթում,
Մի հին խըրճիթում,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
Մի օր էլ եկավ անհանգիստ տըղան,
Կանգնեց իր բարի, իր սիրող մոր դեմ.
«Մայրիկ, էստեղից պետք է հեռանամ.
Միակ ձանձրալի տեղը, որ գիտեմ,
Էս գորշ խըրճիթն է,
Էս հին խըրճիթն է,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
Թո՛ղ գընամ շըրջեմ աշխարհից աշխարհ,
Ճամփորդեմ լավ-լավ տըներ տեսնելու,
Ամենից լավը ընտրեմ մեզ համար,
Գամ քեզ էլ առնեմ ու փախչենք հեռու
Էս գորշ խըրճիթից,
Էս հին խըրճիթից,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին»։
Ու գնաց, երկար թափառեց տըղան,
Մեծ ու հոյակապ շատ տըներ տեսավ,
Բայց միշտ, ամեն տեղ պակաս Էր մի բան…
Ու հառաչելով ետ վերադարձավ
Էն գորշ խըրճիթը,
Էն հին խըրճիթը,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
«Գըտա՞ր, զավա՛կըս», հարցըրեց մայրը,
Ուրախ, նայելով իր տըղի վըրա։
«Ման եկա, մայրի՛կ, աշխարհից աշխարհ,
Ամենից սիրուն, լավ տունը, որ կա,
Էս գորշ խըրճիթն է,
Էս հին խըրճիթն Է,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին»։
Առաջադրանքներ՝
Տեքստից դո՛ւրս գրիր գրությամբ և արտասանությամբ տարբերվող 3 բառ։ Նշի՛ր գրության և արտասանության տարբերությունները։
Օրինակ՝
Արևածագ- լսում ենք՝ ք, գրում ենք՝ գ
Տեքստից օգտվելով՝ լրացրո՛ւ նշված բառերի բացակայող տառերը։
Աշխարհ
Ճամփորդել
Գորշ
Անվերջ
Ձանձրալի
Աղմկել
Հառաչել
Ողղագրական բառարանից գրությամբ և արտասանությամբ 5 բառ դո’ւրս գրիր։
Էնտեղ, ուր հովը խաղում է ազատ
Ու ջուրն աղմըկում, անվերջ փըրփըրում,
Էնտեղ իր բարի, իր սիրող մոր հետ
Մի շատ անհանգիստ տղա էր ապրում,
Մի գորշ խըրճիթում,
Մի հին խըրճիթում,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
Մի օր էլ եկավ անհանգիստ տըղան,
Կանգնեց իր բարի, իր սիրող մոր դեմ.
«Մայրիկ, էստեղից պետք է հեռանամ.
Միակ ձանձրալի տեղը, որ գիտեմ,
Էս գորշ խըրճիթն է,
Էս հին խըրճիթն է,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
Թո՛ղ գընամ շըրջեմ աշխարհից աշխարհ,
Ճամփորդեմ լավ-լավ տըներ տեսնելու,
Ամենից լավը ընտրեմ մեզ համար,
Գամ քեզ էլ առնեմ ու փախչենք հեռու
Էս գորշ խըրճիթից,
Էս հին խըրճիթից,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին»։
Ու գնաց, երկար թափառեց տըղան,
Մեծ ու հոյակապ շատ տըներ տեսավ,
Բայց միշտ, ամեն տեղ պակաս Էր մի բան…
Ու հառաչելով ետ վերադարձավ
Էն գորշ խըրճիթը,
Էն հին խըրճիթը,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին։
«Գըտա՞ր, զավա՛կըս», հարցըրեց մայրը,
Ուրախ, նայելով իր տըղի վըրա։
«Ման եկա, մայրի՛կ, աշխարհից աշխարհ,
Ամենից սիրուն, լավ տունը, որ կա,
Էս գորշ խըրճիթն է,
Էս հին խըրճիթն Է,
Գետի եզերքին,
Ծառերի տակին»։
Առաջադրանքներ՝
Տեքստից դո՛ւրս գրիր գրությամբ և արտասանությամբ տարբերվող 3 բառ։ Նշի՛ր գրության և արտասանության տարբերությունները։
Օրինակ՝
Արևածագ- լսում ենք՝ ք, գրում ենք՝ գ
Տեքստից օգտվելով՝ լրացրո՛ւ նշված բառերի բացակայող տառերը։
Աշխար-
Ճամ-որդել
Գո-շ
Անվեր-
Ձան-րալի
Ա-մկել
Հառա-ել
Ողղագրական բառարանից գրությամբ և արտասանությամբ 5 բառ դո’ւրս գրիր։
Մայրիկը շատ բարի է և գեղեցիկ։ Նա բարի եր և նա շատ չարաճճի
երեխաին։ Նա քնքուշ էր։ՈՒ նա քնքուշ եր։ ՈՒ շատ համեղ է պատրաստում
նախաճաշը։ Նրա աչքերը շատ գեղեցիկ եին,իսկ նրա մազերը քնքուշ
երն,նրա քիթը փոքրիկ է, իսկ նրա շրթունքները շատ գեղեցիկ եին։
Բարև ես Մարին եմ։ Ես յոթ տարեկան եմ։Ես
ունեմ հայրիկ,մայրիկ,և եղբայր։Ես սիրում եմ
դպրոց,շունիկ,կատվիկ,խնձոր,ծիրան,պապիկ,տատիկ,
։Իսկ ես չեմ սիրում բրոկոլի,կիվ,գիշեր,բրինձ։Ես ունեմ Երկու ընկերուհիներ Մեկը իմ քուրիկն է։Նրանց անուները Սոնա,Գոհար։
Բարև ես Մարին եմ։ Ես յոթ տարեկան եմ։Ես
ունեմ հայրիկ,մայրիկ,և եղբայր։Ես սիրում եմ
դպրոց,շունիկ,կատվիկ,խնձոր,ծիրան,պապիկ,տատիկ,
։Իսկ ես չեմ սիրում բրոկոլի,կիվ,գիշեր,բրինձ։Ես ունեմ Երկու ընկերուհիներ Մեկը իմ քուրիկնա։Նրանց անուները Սոնա,Գոհար։
Ես ունեմ շատ ընկերներ։ Իմ ընկերուհիները երեքն են, նրանց անունները՝ Սոնա,Գոհար։ Նրանք ինձ շատ են սիրում, բայց մեկ-մեկ էլ նեղանում են։ Նրանք իմ ծննդյան օրը անցկացնում են ինձ հետ, նրանք ինձանից մեկ-տարով մեծ են։ Նրանք սիրում են ինձ հետ խաղալ դպրոցի բակում։ Մի անգամ Գոհարը մեզ կանչեց իր պապիկի ամառանոց, մենք այնտեղ Սոնայի ընտրած խաղը խաղացինք։ Իսկ հետո մենք նկարեցինք ու նկարվեցինք ։ Գոհարը մեզ ասաց, որ մենք լողալու ենք իրենց լողավազանում, շատ ուրախացանք։
Մարի Ազիզյանի բլոգ 