Գունավոր օվկիանոսներ

Հետաքրքիր զուգադիպությամբ օվկիանոսներից յուրաքանչյուրն իր կազմում ունի մեկական «գունավոր» ծով:

Սև ծովը Ատլանտյան օվկիանոսի մասն է: Այն գտնվում է Եվրոպայի և Ասիայի միջև: Սև ծովը հնագույն ժամանակներից եղել է ծովագնա­ցության և առևտրի բանուկ ճանապարհ: Ծովի անվան առաջացման պատմությունը մեգ հասցնում է Հին Հունաստան: Հույները ներկայիս Սև ծովն անվանում էին Աքինյան Պոնտոս («Անհյուրընկալ ծով») կամ Պոնտոս Սելաս («Սև ծով»)՝ նկատի ունենալով նրա փոթորկոտ ալիքների պատճառած վնասները, նավաբեկումները:

Ծովի խորը ջրային զանգվածում կուտակված են թունավոր նյութեր, այդ պատճառով էլ ամբողջ օրգանական աշխարհը գտնվում է ջրի վերին՝ 150-200մ խորության շերտում:

Սպիտակ ծովը հյուսիսային Սառուցյալ օվկիանոսի մասը կազմող ծով է: Ծովն այդպես է կոչվել, որովհետև տարվա մեծ մասը ծածկված է ձյունով ու սառույցով: Տարվա կեսը սպիտակ է սառույցից ու ձյունից, մյուս կեսն էլ բուքն ու ձյունն են իշխում, հաճախակի են մառախուղները, երկնքի սսյիտակ գույնն էլ արտացոլվում է ջրերում և ավելի հաստա­տում ծովի անունը:Կարմիր ծովը գտնվում է Հնդկական օվկիանոսում՝ Աֆրիկայի և Արաբական թերակղզու մի­ջև: Կարմիր ծովն աշխարհի ամե­նատաք և ամենաաղի ծովն է: Նրա 1 լիտր ջուրը պարունակում է 42 գրամ աղ: Ծովի բուսական սւշխսւրհն աղքատ է, սակայն առա­տորեն աճում են կարմրավուն ջրի­մուռները, որոնք ծովին կարմիր գույն են տալիս: Դրա համար էլ հին աշխարհում փյունիկեցիները ծովը Կարմիր են անվանել, որը պահպանվել է մինչև մեր օրերը: Ծովում շատ են դելֆինները և ծովային հսկա կրիաները:

Դեղին ծովը Խաղաղ օվկիանոսի մասն է կազմում: Այն գտնվում է Չինաստանի և Կորեայի միջև: Սրա անվանման պատճառը նրա առափնյա մասի ջրերի մուգ դեղնավուն գույնն է, որը հետևանք է չինացիների մայր գետի՝ Խուանհեի բերած դեղին գույնի առատ տիղմի: Չինացիները այս անվանումը կապում են էին Չինաստանում կայսրու­թյան խորհրդանիշ համարվող դեղին գույնի հետ:

Учебная весна

Приведите в порядок блоги.
Докончите невыполненные работы
Во время весенних каникул наша работа
по проекту Пасха и Пасхальные игры.

Вы знаете, Пасха – это  светлый семейный праздник. Все мы любим этот праздник и отмечаем его с радостью.
В каждом доме готовимся к Светлому дню.
Задание:
Кто сможет, пусть расскажет, как отмечают в вашей семье пасху. (желательно видео или радио запись) и поместите в своём блоге, работы отправьте на мой эл. адрес g.arvanyan@mskh.am

22.03.
Проверочнaя работа

1. Поставьте в конце каждого предложения нужный знак.
   Весна в лесу.

1.Ты бывал в лесу в начале весны

Нет, я некогда небыла в лесу начало весни.
2.Хороша ранняя весна

Да,ранняя весна очен красивая.
3.Ярко светит солнце

Да,весной солнце очен ярко светит.
4.Тает последний снег

Да, весной тает последний снег.
5.Мягкий ветерок торопит тучки

Да, мягкий ветерок торопит.
6. Весело поет соловей

Да, соловей очен весело поет.

2.Продолжи предложения:
Что ты делаешь дома утром, днём, вечером.
Утром я завтракаю, одеваюс, собераю вещи, иду в школу
Днём я абедаю, смотрю телевизор, делаю уроки
Вечером я ужинаю, одеваю пижаму , сплю

3.Составь из слов предложение и запиши его верно.

1.В, спрятала, густой, птица, траве, птенцов.

Птица в траве спрятала птенцов.
2.На, лугу,  цветами,  летают,  пёстром,  бабочки, пёстрые, над.

Пестрые бабочки летают над цветами лугу на пестром.

4.Составьте словосочетания:
детск-детский рисунок,детская комната,детское пальто. (рисунок, комната, пальто)
золот-золотой ключ,золотое кольцо,золотой момент (ключ, кольцо, монета)
горяч- горячая вода,горячий источник,горячое молоко(вода, источник, молоко)
смел- смелый поступок,смелое решение,смелый мысль(поступок, решение, мысль)

Как я отмечаю свою пасху

Привет. Сегодня я вам поскажу как проходит моя пасха. У нас ест правила.Мама готовит еду.Папа несет траву.Я накриваю стол. А мой брат красит яйцо. Мы в этом году пасху будем отвечат у моей бабушки. Потомучто в ден пасхи ее ден пождения. Мы сабираемся всей семей и празниваем празник.Потом мы остаемся ночиват.Потомучто моя бабушка живет в Гюмри.Вот так я празную свою пасху.

Գործնական աշխատանք

Թվականները ըստ գրությանլինում են երկու տեսակի՝ առանձին և միասին գրվող թվականներ:

11-99 թվականները գրվում են միասին, օրինակ՝ քսաներկու, հիսունչորս…

100-ից բարձր թվականները գրվում են անջատ, օրինակ՝ երեք հազար հինգ հարյուր տասնչորս:

Պետք է հիշել՝ հետևյալ թվականների ուղղագրությունը՝ ինն, ինը, տասը, երեսուն, քառասուն, հիսուն, վաթսուն, յոթանասուն, ութսուն, իննսուն, միլիոն, միլիարդ:

Առաջադրանքներ՝

1. Հետևյալ թվականները գրիր տառերով` 54, 847, 6985, 12546, 68, 95, 15, 58, 697, 89: 54- հիսունչորս 847-ութ հարյուր քառասունյոթ 6985-վեց հազար ինը հարյուր ութսունհինգ 12546-տասներկու հազար հինգ հարյուր քառասունվեց 68-վաթսունութ 95-իննսունհինգ 15-տասնհինգ 58-հիսունութ 697-վեց հարյուր իննսունյոթ 89-ութսունինը
2. Տրված բառերը բաժանիր երեք խմբի՝ գոյականներ, ածականներ, թվականներ՝Չորրորդ, մեծ, մեծություն, մարդ, լավագույն, ամենաերկար, հինգ, երրորդ, թիվ, վազք, դաժան, հինգերորդ, վերջին, լուսավոր, սենյակ, մայրիկ, դուռ, դատավոր, դատարկ: Գոյական-մեծություն,մարդ,վազք,սենյակ,մայրիկ,դուռ,դատավոր։ Ածական-մեծ,լավագույն,ամենաերկար,դաժան,լուսավոր,դատարկ Թվական-Չորրորդ,հինգ,երրորդ,թիվ,հինգերերդ,վերջին։

My brother

My brother Dave lives in London. He has a wife, a son and a daughter. He is a teacher. He gets up early and has breakfast at 7 o’clock. He starts his work at 8 o’clock and finishes it at 4 o’clock. He likes his job. But he doesn’t go to work every day. On Wednesdays, he stays at home. His wife Ann is a doctor. Her work starts at 10 o’clock. She doesn’t get up early and doesn’t have breakfast. She has a sandwich for lunch at 12 o’clock. She finishes her work at 7 o’clock and comes home late. She likes her job because it is very interesting. In the evening after work, she likes to sit in their garden with her husband. My brother grows many nice flowers there. At weekends they usually visit their parents. My cousins love their grandmother and grandfather very much and are always happy to see them.

Գործական աշխատանք

Տարբեր առարկաները չափելու, հաշվելու, կշռելու համար օգտագործում են թվերն ու դրանք անվանող բառերը՝ թվականները:

 Օրինակ` յոթ (սեղան),  իննսունհինգ (մատիտ),  քսան սանտիմետր (ժապավեն),  երկու կիլոգրամ (ալյուր):

Թվականները ցույց են տալիս առարկաների թիվ կամ թվային կարգ (թիվը ըստ դասավորության):
Թվականների մասին տեսանյութը։

1․ Թվերը գրել տառերով․ հիշիր 11-99 թվականները գրվում են

7-Յոթ

5-հինգ

9-ինը

10-տաս

19-տասնաինը

95-ինսունհինգ

51-հիտսունմեկ

64-վաթսունչորս

60-վատսուն

35-եռեսունհինգ

40-քառասուն

80-ութսուն

82-ություներկու

99-ինսունինը

100-հարյուր

200-երկուհարյուր

900-ինըհարյուր

126-հարյուր քսան վեց

931-իննը հարյուր եռեսուն մեկ

1000-հազար

20 000-քսան հազար

3006-երեք հազար վեց

5800-հինգ հազար ութ հարյուր

9325-իննը հազար երեք հարյուր քսան հինգ

1 000 000-մեկ միլիոն

3 245  614-երեք միլիոն երկու հարյուր քառասուն հինգ հազար վեց հարյուր տասնա չորս

2․ Շարունակիր ըստ օրինակի։ Հիշիր․ եթե 2,3,4 թվականները կազմվում են -րորդ ածանցով, 5-ից բարձր թվականները կազմվում են -երորդ ածանցով։

2- րդ-երկրորդ

3- րդ

4-րդ

5 -րդ

6-րդ

7 -րդ

8 -րդ

9 -րդ

10 -րդ

3. Տառերով գրել 8 — ով սկսվող բոլոր երկնիշ զույգ թվերը:80,82,8486,88։

4. Տառերով գրել 6 — ով սկսվող բոլոր երկնիշ կենտ թվերը:60,62,64,66,68

5․ Օգտվելով համացանցից գրիր այնպիսի առածներ, որտեղ թվական կա։ Օրինակ՝ Արջը յոթ երգ գիտի, յոթն էլ տանձի մասին։Մեկ կա՝հազար արժե,հազար կա՝մեկ չարժե,մի խելքը լավ է,երկուսն՝ավելի լավ է,յոթ չափի մեկ կտրի,մի մեղուն միգիչ մեղր կբերի,մի վոտքը այստեղ է մյուսը այստեղ,վաղկոտը հարյուր անգամ է մահանում, իսկ հերոսը մեկ անգամ։

Խելացի կատուն

Կար-չկար մի աղջիկ։Էս աղջիկը կատու է ունենում։Անունով Սեռիյ։Մի օր կատուն շատ բարձր մլավում էր։Աղջիկը մտածում եր, որ նրա կերը ավառտվել է։Աղջիկը վերձրեց կերը և գնաց լցնելու։Բայց կատուն ավելի բարձր եր մլավում։Աղջիկը ասաց։

-Ինչ է պատահել Սեռիյ՞։

-Միաու,միաու։

Ասաց կատուն։Հենց այդ պահին կատուն աղջկա շորը քաշեց և բերեց պետքարան։Այնդեղ կար ուղանկյուն փոքր մի ծագ։Այջկը նայեց և տեսավ մի փոքր ձագ կատու։Աղջիկը վերձրեց։Ասաց մայրիկ և հայրիկին,գնաց լացրեց, կերակրեց և ընտանիքով տարան անասնաբուժի մոտ։Երբ իրենք տուն եկան Սեռիին ասացին։
-Դու աշխարհի ամենա խելացի կատուն ես։

Վախթանգ Անանյան․ Թուխիկը

Ասում են, ժամանակով Երևան քաղաքում մի նշանավոր որսորդ բժիշկ է եղել։ Ագռավի բնից աղվամազով ծածկված մի ձագ է հանել նա ու բերել տուն։

Ժամանակ է անցել, ագռավը մեծացել է, գորշ փետուրները դարձել են թուխ, և իր թռչնային բնազդով կապվել է իր տիրոջ հետ։

Ասում են , բժշկի հետ սեղան էր նստում այդ ագռավը, աթոռակից կտցում էր իր բաժին կերակուրը, «ղա-ղա» կանչելով շնորհակալություն հայտնում տիրոջն ու գնում քաղաքային այգու ծառերի վրա զվարճանալու իր ցեղակիցների հետ։ Երեկոյան դեմ տուն էր վերադառնում, իր կոշտ ձայնով բարի գիշեր մաղթում բժշկին և գնում թառելու։

Բժիշկն ագռավին հաճախ էր որսի տանում։ Խելացի թռչունը երկնքից իր սուր հայացքով խուզարկում էր լեռան ծերպերը, գտնում էր որսը և գալիս տիրոջ ուսին թառում՝ կտուցը որսի ուղղությամբ մեկնած։ Գնում էր որսորդն ագռավի կտուցի ուղղությամբ և այդ նրա լավագույն կողմնացույցն էր։

Իսկ թանձր մառախուղին, հանդում մոլորված ժամանակ, հավատարիմ ագռավը ցույց էր տալիս նրան ճանապարհը։

Բժիշկը, շրջապատված հետաքրքիր բազմությամբ, մոտենում էր քաղաքային այգուն և կանչում էր հեռվից․

-Թուխի˜կ, Թուխի˜կ․․․

— Ղա˜, ղա˜․․․- լսվում էր պատասխանը՝ ծառին իջած երամի միջից։

Մի անգամ էլ, երբ բժիշկը նստած էր այգու ճաշարանում, ընկերներից մեկը հարցրեց,

— Վաղուց ես նստած, ինչու՞ ճաշ չես պատվիրում։

— Ընկերոջս եմ սպասում․․․

Ապա վեր կացավ, բացեց ճաշարանի պատուհանը։

— Թու՛խիկ, ինձ քաղցած սպանեցիր, անպիտա՛ն, ախր քե՛զ եմ սպասում,- սրտնեղած ձայն տվեց նա։

-Ղա˜, ղա˜ ․․․- լսվեց երկնքից, և երամից մի ագռավ բաժանվելով՝ պատուհանից ներս ընկավ, թառեց սեղանին։ Ու այն ժամանակ միայն տերը ճաշ պատվիրեց։

Քաղաքում ասելիք էր դարձել Թուխիկը։

Այդպես սիրով ապրեցին իրար հետ որսորդ բժիշկն ու իր փետրավոր ընկերը։

Տերը զառամեց ու մեռավ, իսկ ագռավը նրա դագաղի վրա տխուր ու գլխիկոր նստած, մարդկանց ուսերի վրա տարվեց մինչև  գերեզմանատուն։

Դագաղն իջեցրին փոսը, բայց ագռավը թռչելու փորձ չարավ։

-Թուխի՛կ, դուրս եկ,- լացի միջից ձայնեց բժշկի այրին։

Չլսվեց պատասխան «ղա-ղա»-ն, կարծես թռչունը վշտից քարացել էր։

Գերեզմանից հանեցին նրան և բժշկի աճյունը հողով ծածկեցին։

Բարակ անձրև էր տեղում։ Ժողովուրդը ցրվեց, բայց Թուխիկը մնաց թարմ հողաթմբին վշտահար ու մոլոր կանգնած։

Հին, քարասիրտ աշխարհում մարդիկ տեսան այդ դեպքը և մեկը քրթմնջաց․

-Երանի չէ՞ր, որ բոլոր արարածներն էլ այդ թռչունի չափ իրար հավատարիմ մնային․․․

Եվ երբ գերեզմանին պատվանդան կառուցեցին և վրան դրին անվանի բժշկի կիսանդրին, քանդակագործը չմոռացավ նրա հավատարիմ Թուխիկին քանդակել տիրոջ ուսին թառած։

Ասում են, մինչև այժմ էլ մի ծեր ագռավ տխուր-տրտում թառում է բժշկի կիսանդրու ուսին։ Թուխիկն է ․ դար է անցել, բայց չի մոռանում իր տիրոջը․․․

Իսկ նրա դիմաց, քաղաքային այգու հնամենի ծառերի տեղը կանգնած ջահել բարդիների  վրա աղմկում են ծեր Թուխիկի երիտասարդ սերունդները․․․

1.Դուրս գրիր անծանոթ բառեր և բառարանի օգնությամբ բացատրիր:

նշանավոր-Մեծ հռչակ վայելող

աղվամազ-Նուրբ ու փափուկ մազ

գորշ- Սպիտակի ու սևի խառնուրդից ստացվող գույնով

թուխ-Սևին տվող մուգ գույնի

բնազդ-Կենդանի օրգանիզմների անգիտակից,

2․Բացատրիր հետևյալ նախադասությունը՝ Քաղաքում ասելիք էր դարձել Թուխիկը: Խոսում են Թուխիկի մասին

3․ Պատմիր բժշկի և Թուխիկի ընկերության մասին։

Թուխիկը բժիշկին մանկությունից ճանաչում։Բժիշկը Թուխիկին շատ-շատ է սիրում և խնամում։

4․Ո՞ր հատվածում է ավելի լավ երևում ագռավի հավատարմությունը:

Այն մասում,երբ նա ասում է որտեղ է գտնվում որսը։

5․Նկարագրիր Թուխիկին:

Թուխիկը խելացի է,լսող է,խելոք է և վստահում է իր տիրոջ։

6․Քո կարծիքով, իրակա՞ն է այս պատմությունը:

Այո

7․ Հորինիր մի հետաքրքրաշարժ պատմություն քո սիրած կենդանու մասին։

Այո ես կգրեմ իմ պատմությունը բլոգում։

Чем пахнет весна?

Мой отец уехал работать в деревню. Мама сказала:
– Когда запахнет весной, мы тоже поедем.
А я и не знаю, чем пахнет весна. Не запомнил с прошлого года. Вот стало солнышко пригревать, сосульки плачут на крышах. Небо высокое и голубое.
Я говорю:
– Пахнет весной?
– Нет, – отвечает мама. – Весна только ещё улыбнулась. Рано!
Вот уже снег сделался грязный. Воробьи щебечут целыми днями. Я говорю:
– Пахнет весной?
– Нет, – отвечает мама.– Весна ещё только голос подаёт. Рано!
Наконец, растаял в городе почти весь снег, стало тепло. На улице весенние цветы продают. Мама купила букет подснежников. Понюхала их и говорит:
– Вот теперь настоящей весной пахнет. Пора ехать. Я тоже понюхал.
Оказалось, пахнут подснежники совсем не цветами. И не зелёной травой. Обыкновенной землёй пахнет весна.

Задания.

а) Найдите в тексте ответы на вопросы и прочитайте их.

1. Когда мальчик должен был поехать в деревню?

Когда запахнет весной

2. Что сказала мама, когда пригрело солнце и начали таять сосульки?

– Нет, – отвечает мама. – Весна только ещё улыбнулась. Рано!
3. Когда мама сказала, что запахло весной?

Когда мама купила цвети
б) А как вы думаете, когда наступает настоящая весна?

Я думаю, что настоящая весна наступает тогда,когда появляются подснежники и чувствуеш запах земли.

Թեստ

Գտի´ր այն թիվը, որի գրությունը համապատասխանում է վեց հազար հինգ հարյուր չորս թվին:

6054

6504

6405

6045

2․ Ընտրի´ր այն թիվը, որը 680-ից փոքր է 17-ով:

11560

697

663

40

3․ Քանի՞ տասնյակ կա  826 թվի մեջ:

8

2

26

82

4․ Ընտրի´ր այն թվանշանը, որը աստղանիշի փոխարեն տեղադրման դեպքում ստացված թվերը դասավորված կլինեն նվազման կարգով.  5*8, 538, *35:

4

6

7

8

5․ Ընտրի´ր այն թվանշանը, որը տեղադրելով աստղանիշի փոխարեն` կստանաս անհավասարություն. 3կգ 51գ < 3կգ  *1գ:

3

4

5

6

6․ Ընտրի´ր այն պատասխանը, որն արտահայտում է 3օր 12 ժամը ժամերով։

312

36

84

212

7․ Քառակուսու պարագիծը 144 սմ է:Գտի´ր քառակուսու կողմի երկարությունը:

36 սմ

72 սմ

288 սմ

576 սմ

8․ Նշի´ր այն գծապատկերը, որի  1/6  մասը ներկված է:  

1

2

3

4

9․ Ո՞ր դատողությունն է սխալ

Գումարելին մեծացնելիս գումարը մեծանում է

Ճիշտ է

Նվազելին մեծացնելիս տարբերությունը մեծանում է

Ճիշտ է

320-ից փոքր թիվը փոքր է նաև 300-ից

Սխալ է

399 թիվը փոքր է 401-ից

Ճիշտ է

10․ Կտրեցին 15 մետր երկարությամբ ժապավենի 1/5 մասը: Քանի՞ մետր ժապավեն մնաց:

3մ

5մ

12մ

75մ

11․ Տրամագրի միջոցով տրված է ընտանիքի անդամների տարիքը: Օգտվելով տրամագրում բերված տվյալներից՝ հաշվի´ր, պապիկի և տղայի  տարիքային տարբերությունը:60

12․ Հաշվի´ր ամենամեծ քառանիշ թվի և ամենափոքր եռանիշ թվերի տարբերությունը։9899

13․ Դի´ր թվաբանական գործողության նշանները ( +, -, ·, : ) այնպես, որ վերականգնվի հավասարությունը:            45 ։9 + 85= 90

14․ Հաշվի´ր 15 · (200 − 357 : 7) − 12480 : (5 · 6) արտահայտության արժեքը:1819

15․ Կռահի´ր օրինաչափությունը և տրված թվերից հետո ավելացրո´ւ ևս մեկ թիվ:218, 318, 518, 818, …:1218

16․ Ուղղանկյունաձև հողամասի երկարությունը 220մ է, որը 40սմ-ով մեծ է լայնությունից: Հաշվի´ր այդ հողամասի մակերեսը: 40200

17․ Երկու վայրերից, որոնց միջև եղած հեռավորությունը 456 կմ է, միաժամանակ իրար ընդառաջ շարժվեցին երկու ավտոմեքենա, նրանցից մեկի արագությունը 72 կմ/ժ էր: Ի՞նչ արագությամբ էր շարժվում երկրորդ ավտոմեքենան, եթե ավտոմեքենաները հանդիպեցին շարժվելուց 3 ժամ հետո: 80կ\ժ